Voor veel mensen is het afsteken van vuurwerk een traditie die hoort bij de overgang van oud naar nieuw. De onverwachtse, harde knallen en de geur zijn echter voor heel wat huisdieren onaangenaam en stressvol. Om het ‘gevaar’ uit de weg te gaan, lopen ze weg of breken ze uit en sommigen vinden zo zelfs de dood.

Gelukkig zijn er ook veel honden die amper of zelfs helemaal niet reageren op de knallen van vuurwerk. Het effect van vuurwerk is dan ook heel verschillend voor iedere hond. Zie je dat je hond dit jaar angstig reageert, begin dan volgend jaar al ruim op voorhand om hem te laten wennen aan luide geluiden.

Wetgeving vuurwerk

In Vlaanderen werd in april 2019 een decreet uitgevaardigd dat vuurwerk verbiedt, tenzij de lokale besturen anders beslissen. In Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest daarentegen is de situatie niet veranderd. Slechts enkele gemeenten hebben besloten de sprong te wagen en te kiezen voor een diervriendelijker alternatief.

“Elk jaar ontvangen wij heel wat klachten van mensen die hun (huis)dier doodsangsten zien uitstaan. Wij nodigen iedereen dan ook uit om naar hun stad/gemeente met de vraag te kiezen voor geen vuurwerk of geluidsarm vuurwerk.”

GAIA-directeur Ann De Greef – lees hun Vuurwerk-dossier hier

Ook in Nederland wil men dat er een verbod komt op consumentenvuurwerk via het vuurwerkmanifest. De Dierenbescherming ondertekende dit alvast! Een landelijk vuurwerkverbod is er, nu enkele jaren later, nog steeds niet. Er was wel een tijdelijk verbod tijdens corona om de zorg te ontlasten. Heel wat gemeenten vinden vuurwerk toch niet meer zo ‘gewoon’. Amsterdam, Rotterdam, Schiedam, Haarlem, Bloemendaal, Heemstede, Apeldoorn, Nijmegen, Heumen, Mook en Middelaar, Soest en Utrechtse Heuvelrug hebben deze jaarwisseling 2022/2023 alvast een vuurwerkverbod ingesteld.

Ook zijn er in Nederland vuurwerkvrije zones. Check bij je eigen gemeente hoe het er dit jaar voorstaat en bedenk dat je zelf als particulier of bedrijf een aanvraag kan doen voor vuurwerkvrije zones. Hoe? Zie hier hoe dit bijvoorbeeld zit in Gouda. Voor de jaarwisseling 2022/2023 ben je waarschijnlijk te laat, maar aanvragen kan bij elke gemeente. Goed voornemen voor het volgende jaar: gewoon alvast op de kalender zetten en met je buren over praten.

”We zien dat er nu al heel veel wordt geknald, mensen houden zich niet aan het verbod. Er komen al veel mensen aan de balie om te vragen wat ze tegen een angstig huisdier kunnen doen, dat is echt een teken dat er al veel wordt afgestoken.”

dierenarts Anne Bossink in Goedemorgen Nederland op NPO 1

Wat is de oorzaak van angst voor vuurwerk?

De angst voor luide geluiden is een normale angst die te maken heeft met de overlevingsdrang van je hond. De ene hond reageert echter gevoeliger op de geluiden dan de andere.

Een gebrekkige socialisatie als pup of andere gedragsproblemen zoals verlatingsangst of een gegeneraliseerde angststoornis kunnen mee aan de oorzaak liggen.

Ook slechte ervaringen met harde geluiden in het verleden kunnen zorgen voor vuurwerkangst.

Welke signalen zijn er?

Door volgende signalen kan je vuurwerkangst herkennen.

• Je hond loopt weg of verstopt zich op een veilige plek.
• Je hond is net extra aanhankelijk om je steun te zoeken.
• Je hond wil niet meer eten en drinken.
• Je hond begint te piepen, geeuwen of hijgen en lekt regelmatig met zijn tong aan neus en lippen.
• Je hond probeert letterlijk de spanning van zich af te schudden.
• Je hond wil niet naar buiten of gaan wandelen.
• Je hond reageert alerter op andere geluiden.
• Tijdens het wandelen kan je hond ingekrompen en laag bij de grond lopen met de oren plat tegen zijn hoofd en zijn staart tussen zijn benen.
• Je hond kan geen rust vinden en loopt voortdurend nerveus rond.

Wat kan je zelf doen?

Met de volgende tips kan je er een veilig en zo aangenaam mogelijk oud-nieuw van maken voor hond en baasje.

Een goede voorbereiding

Zorg dat je hond goed is geregistreerd door middel van een chip, hang daarnaast je contactgegevens aan je hond door middel van een kokertje. In België en Nederland is het chippen van je hond verplicht. Je hond zou dus sowieso al gechipt moeten zijn. Let er wel op dat als je verhuist of als jouw hond van eigenaar verandert, je de registratiegegevens moet updaten. In België kan je dit nagaan via dogid.be en in Nederland onder andere via ndg.nl.

Weken op voorhand kan je al beginnen met vuurwerkgeluiden te laten horen in huis, dit kan met geluiden die je op internet kan vinden of via speciale apps. Laat je hond langzaam wennen aan de geluiden en speel ze steeds wat luider af. Dit kan hem helpen om, beetje bij beetje, zijn angst voor plotse felle geluiden te overwinnen.

Je hond zal, vuurwerk of niet, waarschijnlijk zijn behoeften moeten doen. Het is dan ook slim om je hond sowieso aangelijnd uit te laten. Desnoods ook in je eigen tuin als je de omheining niet voldoende vertrouwt. Als hij dan schrikt, kan hij niet wegrennen. Je laat je hond best niet meer uit na 22 uur.

Maak van je huis een veilige plek

Richt een veilig plekje voor je hond in.

Hou alle ramen en deuren gesloten.

Zorg ervoor dat je tuin goed is afgesloten.

Sluit je gordijnen en laat het licht en de radio of tv aan dan vallen de prikkels van buiten wat minder op.

Ben je niet thuis? Schaf dan eventueel een ip-camera aan, die kan je richten op je huisdier zodat je hem ten allen tijde via je gsm of laptop in de gaten kan houden, ongeacht waar je bent. Je hebt al degelijke camera’s rond de 40 euro.

Blijf zelf kalm en zorg voor afleiding

Ga met je hond om zoals je dat altijd doet. Zoekt je hond een rustig plekje op? Dan is dat prima. Zoekt je dier gezelschap op (of troost), geef dat dan ook.

Beloon je hond wanneer hij/zij niet reageert op het vuurwerk. Straf je hond nooit bij een angstige reactie en werk zijn eigen angst niet in de hand door zelf schrikkerig te doen.

Als je hond dol op eten is, probeer dan zijn maaltijd te verspreiden over de dag, zodat hij zich steeds even kan richten op het eten.

Geef je hond een lekker kauwbot of nieuw speelgoed ter afleiding.

Kalmerende medicatie

Zowel GAIA als de Nederlandse Dierenbescherming raden het af om je hond kalmerende medicatie te geven.

“In sommige gevallen wordt het dier wel verdoofd, maar blijft het gehoor hetzelfde. Soms wordt het dier zelfs gevoeliger voor geluid. Dan is hij dus nog altijd angstig, maar kan hij er niet op reageren.”

Schaf hulpmiddelen aan

Er bestaan speciale koptelefoons voor honden, de “mutt muffs“, die het geluid filteren. Laat je hond hier wel tijdig aan wennen.

Je kan ook een speciaal vuurwerkshirt kopen of een Tellington TTouch bodywrap maken.

Ook kan je hond baat hebben van een natuurlijk kalmerende verdamper Adaptil, op basis van feromonen die je hond kalmeren of bijvoorbeeld de Rescue druppels van Bach.

Ontvlucht het vuurwerk met je hond

Veel hondenbaasjes ontvluchten de drukte en zoeken in de eindejaarsperiode de rust op. Hotels en huisjes in de Ardennen blijken vol te zitten tijdens de jaarwisseling.

“We hebben zelfs nog mensen op de wachtlijst. We zitten echt bomvol met mensen die de rust opzoeken. Sommige mensen boeken meteen op nieuwjaarsdag voor het jaar erop. Het is hier ook echt rustig tijdens de jaarwisseling. Hiertegenover is een camping, we hebben maar twee huizen in de straat. En als je de duinen over loopt, ben je echt in de natuur. Daar hoor je helemaal niets.”

Cindy Langendoen, frontoffice manager van het Badhotel in Rockanje in AD.nl

Wanneer naar de dierenarts?

Wanneer je hond zodanig angstig is voor vuurwerk kan kortstondige medicatie voorgeschreven worden of ondersteunende medicatie bij een langere training voor angsten.

Als je een erg angstige hond hebt, ben je best je te laten bijstaan door je dierenarts en/of een gedragstherapeut.

Heeft jouw hond ook schrik van vuurwerk? Wat doe jij om hem te kalmeren? Laat het ons weten via het formulier hieronder.