Elk jaar op 14 juni is het Wereld bloeddonordag. Het ideale moment om ook alle honden en katten die bloed doneren én hun baasjes te bedanken. En, om de zoektocht naar donoren extra in de kijker te zetten.
Wist jij dat honden en katten maximaal vier keer per jaar bloed mogen doneren? Met één donatie red je mogelijk het leven van drie andere dieren! Bovendien krijgt je hond of kat een algemene gezondheidscheck, bepalen ze de bloedgroep en testen ze het bloedbeeld. Bij katten testen ze ook op kattenaids en -leukose. Op deze manier heb je zelf ook een betere kijk op de gezondheidstoestand van je huisdier.
Wij beantwoorden hieronder enkele vragen over bloedtransfusies bij huisdieren.
Waarom is bloed doneren zo broodnodig?
Er zijn heel wat redenen waarom een hond of kat een bloedtransfusie nodig kan hebben: een ongeval met interne bloedingen, tumoren, ernstige bloedarmoede, vergiftigingen, auto-immuunziekten, stollingsstoornissen… Een transfusie met rode bloedcellen, plasma en/of bloedplaatjes maakt vaak het verschil om die eerste kritieke fase te overleven tot een operatie veilig kan worden uitgevoerd of tot medicatie voldoende effect heeft!
Wat zijn de voorwaarden om bloed te mogen doneren?
Je hond of kat:
- heeft een leeftijd tussen 1 en 10 jaar
- weegt minstens 20, 22 of 25kg (min. gewicht verschilt per bloedbank). Je kat weegt minstens 4kg
- is gezond en neemt geen medicatie
- heeft zelf nog geen bloedtransfusie gehad
- reist niet mee naar het Zuiden
- wordt om de drie maanden correct beschermd tegen vlooien- en teken
Medicatie kan je dier beïnvloeden tijdens het doneren van bloed maar kan ook een invloed hebben op de werking van de bloedtransfusie bij het ontvangende dier.
Vlooien en teken kunnen bloedparasieten overbrengen en zowel de donor maar ook het verzwakte dier ernstig ziek maken. In Zuiderse landen is het risico op overdracht van bloedparasieten bovendien veel hoger. Natuurlijke afweermiddeltjes zijn helaas niet voldoende om aan deze voorwaarde te voldoen.
Hoe verloopt het bloed doneren?
Op de dag van de donatie krijgt je huisdier eerst een algemene gezondheidscheck. Ze controleren het bloedbeeld (rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes) om eventuele bloedarmoede, ijzertekort of een tekort aan bloedplaatjes op te merken en de gezondheid van de donoren te garanderen tijdens en na de donatie.
Sommige honden maar vooral katten krijgen een korte sedatie, zodat ze perfect stil blijven liggen.
Het bloed trekken gebeurt uit de halsader of de voorpoot. De bloedafname duurt 10-15 minuten. Dieren die in een roesje gebracht werden, worden na een kwartier weer wakker. Je mag als baasje de hele tijd bij je dier blijven.
Hoeveel bloed nemen ze juist af?
Bij honden nemen ze per donatie 405 – 495 ml bloed af, bij katten is dit 40 – 60 ml.
Wat gebeurt er daarna met het bloed?
In sommige gevallen gebruiken ze het verse bloed meteen bij het dier in nood. In alle andere gevallen scheiden ze het gedoneerde bloed bij honden in ‘packed red blood cells’ en plasma. De packed red blood cells bewaren ze tot 4 weken lang in de koelkast, het plasma vriezen ze in en is zo 1 jaar lang bruikbaar. Bij katten bewaren ze het bloed in spuiten en scheiden ze het dus niet in rode bloedcellen en plasma. Deze spuiten bewaren ze ook tot 4 weken lang in de koelkast.
Hoe matchen ze het gedoneerde bloed?
Net als bij mensen zijn niet alle doelgroepen bij honden en katten met elkaar compatibel. Het bloed van een hond gebruiken ze enkel bij een andere hond, dat van een kat enkel bij een andere kat.
Bij de hond is de belangrijkste bloedgroep de DEA 1.1., waarvoor een hond ofwel positief ofwel negatief kan testen. Een negatieve donor kan aan elke hond bloed geven, een positieve donor enkel aan positieve honden.
Bij katten zijn de belangrijkste bloedgroepen A (ca. 95% van de katten), B (komt vaker voor bij bepaalde rassen zoals de Britse Korthaar) en AB (zeer zeldzaam). Een kat met bloedgroep A kan enkel bloed geven aan een andere kat met bloedgroep A, en een ‘B-kat’ enkel aan een kat met bloedgroep B.
De transfusie dienen ze toe bij de ontvangende hond of kat via een katheter in een bloedvat over verschillende uren en onder intensieve opvolging.
In sommige gevallen kunnen helaas afweerreacties optreden tegen het vreemde bloed. Om dit zo veel mogelijk te vermijden testen ze bij ieder dier de bloedgroep en doen ze, indien nodig, nog een bijkomende kruisproef. Daarnaast moet er ook worden opgelet voor infecties die via het bloed kunnen worden overgedragen, zoals kattenaids (FIV), kattenleukose (FeLV) en bloedparasieten. Vandaar het belang van regelmatig testen op infecties en het up-to-date houden van de vlooien- en tekenbescherming.
Hoe en waar kan ik mijn hond of kat aanmelden als bloeddonor?
Wil je je huisdier aanmelden voor een bloeddonatie?
Dit kan in Vlaanderen bij de Dierenkliniek van Merelbeke, die verbonden is aan de Universiteit van Gent. Hier vind je het aanmeldformulier. Voor meer informatie kan je contact opnemen via telefoon op 09 264 77 00 (Ma-Vr 8u-16u) of via e-mail aan bloedbank.khd@ugent.be.
In Wallonië kan je terecht bij de Universitaire dierenkliniek van Luik. Je kan ze bereiken via email op AnimalBloodBankBenelux@gmail.com of per telefoon op 04 366 45 17.
In Nederland kan je terecht bij de Eerste Veterinaire Bloedbank. Hier vind je het aanmeldformulier. Je kan ze contacteren via telefoon op 0548 61 88 65 of via e-mail aan info@evbn.nl.
Ook via het Universitair Dierenziekenhuis voor Gezelschapsdieren, verbonden aan de Universiteit van Utrecht, kan je terecht om bloed te doneren. De bloedbank is geopend op werkdagen van 8.00 tot 16.30 uur en bereikbaar via 030 253 9411 of e-mail bloedbank_ukg@uu.nl.
Wij danken alle helden op 4 poten en hun baasjes die reeds bloed doneerden! Deel jij dit bericht alvast in de hoop dat er meer donoren komen?