Degeneratieve myelopathie is een progressieve neurologische aandoening van het ruggenmerg bij honden. De aandoening staat op de hoogste plaats van erfelijke aandoeningen bij de mopshond en boxer. Pug myelopathie lijkt erop maar heeft enkele verschillen.
Vroeger was DM vooral gekend bij Duitse herders maar steeds meer studies tonen ondertussen aan dat dit ook bij veel andere rassen voorkomt waaronder de boxer en de mopshond.
Wat zijn de symptomen?
De ziekte kan ingedeeld worden in 4 stadia:
| Verlamming | Spinale reflexen* | spieratrofie* | Incontinentie | |
|---|---|---|---|---|
| Stadium 1 | Een assymetrische verstoorde balans en een spastische gedeeltelijke verlamming van de achterpoten | Aanwezig | Afwezig | Afwezig |
| Stadium 2 | De beenspieren zijn zodanig zwak geworden dat er niet meer op gestaan kan worden. De achterpoten zijn verlamd. | Verzwakt of afwezig in de achterpoten. | Aanwezig in de achterpoten | Mogelijk aanwezig |
| Stadium 3 | Verlamming van de achterpoten en gedeeltelijke verlamming van de voorpoten. | Afwezig | Ernstig aanwezig in de achterpoten | Aanwezig |
| Stadium 4 | Volledige verlamming. Mogelijk slikproblemen, spierspanningsstoornissen en uiteindelijk ademhalingsmoeilijkheden. | Afwezig | Ernstig en veralgemeend | Aanwezig |
Degeneratieve myelopathie begint met zwakte en coördinatieverlies in de achterpoten. Eerst één pootje en later de andere. Hij begint te slepen met zijn pootje(s) en waggelen en kan soms struikelen. De nagels slijten en het pootje kan beschadigd en geïnfecteerd raken. Naarmate de verlamming verergert kan hij gaan omvallen op een gladde ondergrond. Lopen wordt steeds moeilijker. Incontinentie treedt op en uiteindelijk worden ook de vitale organen aangetast. Euthanasie vindt meestal plaats nog voor de ademhalingsproblemen optreden in het allerlaatste stadium.
Bij grote rassen zien we de symptomen meestal rond een gemiddelde leeftijd van 8 jaar optreden. Bij kleinere hondenrassen ligt dit gemiddelde rond de 11 jaar.
Het verloop van de ziekte is afhankelijk van de fysieke conditie en omgevingsfactoren. Dit kan gaan van 6 tot 18 maanden.
Wat ligt aan de oorzaak?
In het ruggenmerg lopen de zenuwbanen die de spieren aansturen. Deze zenuwen liggen in bundels gegroepeerd in de ‘witte stof’. Deze witte stof wordt aangetast, de isolatie van de zenuwen verdwijnt en de zenuwen sterven af, waardoor de aansturing van de spieren steeds minder wordt. Het is dus een progressieve (steeds erger wordende) degeneratie (achteruitgang) van het ruggenmerg.
Pug Myelopathie
Pug Myelopathie is een recent erkende ruggenmergaandoening uniek bij mopshonden. Het wordt ook wel ‘zwakke achterhand’ genoemd. Deze aandoening heeft veel overeenkomsten met Degeneratieve Myelopathie maar het verloop is niet fataal. Een mopshond met Pug Myelopathie kan dan ook nog een goed leven hebben, ondanks zijn uiteindelijk verlamde achterhand.
| Pug Myelopathie | Degeneratieve Myelopathie |
|---|---|
| Enkel de achterpoten verslappen en raken uiteindelijk verlamd | Alle vier de poten verslappen en raken verlamd, met uiteindelijk ademhalingsproblemen |
| Evolueert over een periode van 1 tot 4 jaar naar een volledige verlamming van de achterpoten | Evolueert meestal binnen het jaar naar een volledige verlamming |
| Neurologisch tekort dat zich ontwikkeld in het ruggenmerg | Achteruitgang van het ruggenmerg |
| Fysiotherapie + operatie mogelijk in beginstadium | Fysiotherapie + geen operatie mogelijk |
Het is mogelijk dat je dierenarts nog niet op de hoogte is van deze nieuw erkende aandoening, aangezien de info hierover nog niet wijdverspreid is. Kreeg je mopshond in het verleden de diagnose van DM dan kan dit misschien met de informatie over PM herbekeken worden. Vraag zeker een doorverwijzing naar een neuroloog.
Opereren zou een mogelijkheid zijn, zolang het gebeurt zodra de eerste symptomen zich voordoen.
Hoe herkent je dierenarts het?
De diagnose gebeurt door middel van eliminatie. Het is vooral belangrijk om na te gaan of de symptomen het gevolg zijn van een orthopedisch of neurologisch probleem.
Er zijn verschillende andere aandoeningen die ongeveer dezelfde symptomen kunnen geven, met uitzondering van de pijnfactor. Zo kunnen de symptomen ook wijzen op hernia, spondylose, een tumor of cyste, infecties of een hartaanval. Bij degeneratieve myelopathie heeft je hond geen pijn.
Er kunnen proprioceptieve testen gedaan worden. Je dierenarts kan verder een EMG, CT-scan en/of MRI-scan maken. Geeft dit geen resultaat, dan wordt de diagnose DM gesteld.
Helaas kan de definitieve diagnose pas gebeuren door een autopsie na overlijden.
Wat kan je doen, in samenspraak met je dierenarts?
Er bestaat geen behandeling die Degeneratieve Myelopathie kan stoppen. Het is wel mogelijk de ziekte draaglijker te maken. Het is dan ook erg belangrijk om in te grijpen in het vroegste stadium om de achteruitgang enigszins te vertragen. Pug myelopathie zou wel opereerbaar zijn in het vroegste stadium maar er is nog weinig bekend over de resultaten. Neurologen hebben hier nog geen concensus over.
Is je hond incontinent geworden, dan is het belangrijk dat goed opgevolgd wordt of je hond zijn blaas en stoelgang volledig kan ledigen meerdere keren per dag. Zo niet kan dit voor ontstekingen zorgen. Informatie en filmpjes hierover kan je vinden op deze link.
Beide vormen van myelopathie kunnen ondersteund worden door middel van supplementen. Zo kan je een vitamine B complex, transaminezuur en acetylcysteine geven. Creatine kan helpen om de spieropbouw te ondersteunen.
Verder wordt fysiotherapie sterk aangeraden. Dit bevordert de spieropbouw van de nog bruikbare spieren, waardoor je hond langer mobiel blijft. Blijf dus zeker wandelen en bijvoorbeeld zwemmen.
Een intense training kan bestaan uit:
- een 10tal minuten actieve oefeningen met je hond en dit meermaals per dag. Het kan dan gaan om langzaam wandelen, zitten en weer rechtstaan, lage tredes op en af lopen, verschillende ondergronden en heuvels op en af wandelen, etc.
- een 10tal minuten per gewricht en per dag passieve oefeningen zoals het strekken en buigen van de gewrichten in de achterpoten.
- massage van spieren en achterpoten drie keer per dag.
- indien mogelijk, wekelijks een 20tal minuten hydrotherapie. In een centrum met een onderwaterloopband of een zwembad. En anders door zelf te wandelen met je hond door water (van een zwembad of in je bad).
Ondersteun je hond met een band of je hand waar nodig. Doe hem sokjes of schoentjes aan als zijn nagels erg slijten of gebruik bandages om zijn poten te beschermen. Voor de incontinentie kan je gebruik maken van (baby)pampers en speciale broekjes die je er overheen kan doen. Zorg ervoor dat er tussendoor wel voldoende momenten zijn wanneer er lucht aan kan en hou zijn huid in de gaten voor schaaf- of smetplekken. Om te blijven bewegen wordt het gebruik van een rolstoel voor honden zeker aangeraden. Deze kan je kopen , huren of soms overnemen van andere hondenbaasjes.
In het geval van Degeneratieve Myelopathie is het belangrijk dat je je hond niet onnodig laat lijden en je op tijd probeert de juiste keuze tot euthanasie te maken. Laat je voor deze beslissing bijstaan door je dierenarts die een objectiever zicht heeft op de situatie.
